مبلغان و راهبرد مشارکت مردم در انتخابات

پایگاه اطلاع رسانی بلاغ| مبلغان و راهبرد مشارکت مردم در انتخابات.

کاری از گروه تولید محتوای معاونت فرهنگی وتبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.

******
اشاره
انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری به صورت همزمان در روز جمعه 11 اسفند 1402 برگزار خواهد شد. به همین مناسب شایسته است مبلغان گرامی با اقتدا به رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای(مدظله)،  در فرصت‌های مختلف تبلیغی به این رویداد مهم سیاسی بپردازند و مردم غیور و متدین ایران اسلامی را به شرکت هر چه با شکوه‌تردر انتخابات دعوت و ترغیب کنند. دشمنان ما از مدت‌ها قبل و به صورت گسترده به بحث انتخابات آخر سال پرداخته‌اند و می‌کوشند با ترفندهای مختلف انگیزه مشارکت گسترده مردم در انتخابات را کم رنگ کنند. مقام معظم رهبری در مراسم سی‌وچهارمین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره) در این زمینه فرمودند: 

این انتخابات، انتخابات بسیار مهمّی است و دشمن از همین حالا توپخانههای خودش را به طرف این انتخابات روشن کرده، مشغول بمبارانِ انتخاباتی است که هنوز حدّاقل نُه ماه فاصله داریم تا آن انتخابات. باید انشاءالله ملّت ایران، جوانان عزیز این بیداری را، این هشیاری را، این انگیزه را، این ایمان و امید را روزبه‌روز افزایش بدهند و دشمن را ناکام کنند. 

به همین جهت، بایسته است عالمان و مبلغان ارجمند در منابر و سخنرانی‌های خود چه در مجالس عمومی و در حضور آحاد مختلف مردم و چه در مجالس تخصصی، به مساله انتخابات ورود کنند و با بیان شرائط حساس کنونی به تبیین اهمیت و راهبرد حضور پرشور و گسترده مردم در انتخابات بپردازند. 

مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای(مدظله) در دیدار ماه مبارک رمضان با مسئولان نظام درباره انتخابات در آخر سال 1402 فرمودند: 
این انتخابات خیلی مهم است انتخابات می‌تواند مظهر قوت ملی باشد. اگر انتخابات درست برگزار نشود، ضعف کشور و ضعف ملت را نشان می‌دهد؛ ضعف دولت را، ضعف مسئولین را، ضعف آحاد مردم را و ضعف کشور را نشان می‌دهد. هر چه ما ضعیف بشویم ، تهاجم و فشار دشمنان ما بیشتر خواهد شد. اگر می‌خواهید جلوی فشار دشمن گرفته بشود، باید قوی بشویم. یکی از ابزارهای مهم قوت کشور همین انتخابات است. 

ایشان در ادامه سخنان خود بر چند راهبرد اساسی تاکید کردند: 
مسئولانی که مرتبط هستند از همین حالا- البته می‌دانم که دنبال کرده اند- راهبرد مشارکت را ، راهبرد امنیت انتخابات را، راهبرد سلامت انتخابات را، راهبرد رقابت انتخابات را مشخص کنند؛ انتخابات خوبِ سالمِ با مشارکت بالایی ان شاء الله در آخر سال داشته باشیم.  

این نوشتار به راهبرد مشارکت مردم در انتخابات پرداخته است. 

1. اهمیت مشارکت در انتخابات از منظر قرآن کریم

حضور در انتخابات، تعاون در نیکی
از منظر قرآنی، آنچه حلقه ی مؤمنانه و متدینانه ی صالحین را از فاسقین متمایز می‌کند، تعاون بر نیکی و برّ و نیز فاصله گرفتن از تعاون بر اثم و همیاری با دشمنان است؛ از همین روست که می‌فرماید: «وَ تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوى‌ وَ لاتَعاوَنُوا عَلَى الْإثْمِ وَالْعُدْوانِ وَاتَّقُوا اللهَ إنَّ اللهَ شَديدُ الْعِقابِ؛  و در انجام نیکى‌ها و دورى از ناپاکى‌ها یکدیگر را یارى دهید و هرگز در گناه و ستم، به هم یارى نرسانید و از خداوند پروا کنید که همانا سخت کیفر است.»

ناگفته پیداست از آن جا که حضور در انتخابات به معنای تقویت نظام برخاسته از خون هزاران شهید است، تعاون بر تقوا و بِرّ است و حضور نیافتن در انتخابات، به معنای پاسخ دادن به خواست دشمنان نظام جمهوری اسلامی و مصداق تعاون بر اثم و هم سو شدن با دشمنان؛ بنابراین قطعاً کسانی که دل در گرو نظام جمهوری اسلامی دارند و متعبد به قرآن اند، حاضر نمی  شوند از حضور در انتخابات کوتاهی کنند.

حضور در انتخابات، مصداق عمل صالح
لازمه ی باور مؤمنانه، داشتن رفتار و عمل مؤمنانه است و داشتن عمل و رفتار مؤمنانه، حضور جدی و شایسته در انجام عمل صالح است؛ چراکه این، پیام و درس قرآنی است: «فَمَنْ كانَ يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لايُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَدا؛  پس هر که به دیدار پروردگارش (در قیامت و به دریافت الطاف او) امید و ایمان دارد، کارى شایسته انجام دهد و هیچ کس را در عبادت پروردگارش شریک نسازد.»

یکی از رفتارهای شایسته مؤمنانه، بدون شک که مصداقی از تعاون در برّ و نیکی نیز به شمار می‌رود، حضور در انتخابات است. این کار، موجب تقویت نظام جمهوری اسلامی و یأس مستکبرین جهان و در رأس همه آمریکا خواهد بود. با تأمل در آیه ی مبارکه، به آسانی می‌توان به این نتیجه رسید که حضور در انتخابات به معنای پیوستن به حلقه ی مؤمنانه و تعاون و همیاری بر تقوا و برّ است. شرکت نکردن و حضور نیافتن در این امر نیز، به معنای تعاون بر اثم و راضی شدن به ستم مستکبرین است. 

حضور در انتخابات، مبارزه با سلطه دشمنان
از الفبای فرهنگ و باور قرآنی، این است که کفار تحت هیج عنوانی حق ندارند بر مؤمنین استیلا پیدا کنند و آنها را تحت سلطه قرار دهند؛ از همین رو قرآن کریم به‌عنوان یک ضابطه و اصل می‌فرماید: «وَ لَن يَجْعَلَ اللهُ لِلْكافِرينَ عَلَي الْمُؤْمِنينَ سَبيلا؛  و خداوند هرگز کافران را بر مؤمنان تسلّطى نداده است»

امام علی«علیه السلام» نیز می‌فرمایند: «اِتَّقُوا اللهَ فی عِبادِهِ وَ بِلادِهِ فَاِنَّکُم مسؤولونَ حَتّی عَنِ البِقاعِ وَ البَهائِمِ وَ أطِیعوا اللهَ وَ لاتَعصُوهُ؛  از خدا نسبت به بندگان و شهرهایش پروا کنید که دارای مسؤولیّت هستید. حتّی نسبت به زمین ها و حیوانات و خداوند را اطاعت کنید و از نافرمانی او بپرهیزید.»

شرکت نکردن در انتخابات، حضور نیافتن پای صندوق رأی و شانه خالی کردن از این تکلیف، قطعاً به معنای زمینه سازی سلطه ی کفار و مستکبرین خواهد بود.  
طبق نظر امام راحل(ره)، اگرعدم شرکت در انتخابات موجبات صدمه به اسلام را فراهم نماید و مصالح اجتماعی را در خطر اندازد، همه مسؤل هستند و باید در برابر خداوند جواب گو باشند؛ از این رو هشدار می‌دهند: 
و اگر خداى نخواسته بر اسلام یا کشور اسلامى، از ناحیه ی عدم دخالت در سرنوشت جامعه، لطمه و صدمه‏اى وارد شود، یک یک تمام ملت در پیشگاه خداى قهّارِ توانا مسؤل خواهیم بود و نسل هاى آینده که ممکن است از کناره گیری هاى کنونى مورد هزار گونه تجاوز واقع شوند، ما را نبخشند. پس، یکى از وظایف مهم شرعى و عقلى ما براى حفظ اسلام و مصالح کشور، حضور در حوزه‏هاى انتخابیه و رأى دادن است.  

2. مشارکت موجب تقویت نظام و ناکامی دشمنان
امام خمینی(ره)، حضور حداکثری در انتخابات را تکلیف عقلی و شرعی دانسته و آن را موجب حفظ جمهوریت نظام می‌داند. مقام معظم رهبری نیز، ضمن تکلیف خواندن لزوم حداکثری، عزت‌مندی، وفاق ملی، اقتدار ملی، استقلال، تحکیم نظام، آبروی اسلام، آبروی ملت و تقویت نظام جمهوری اسلامی را به عنوان عوامل و آثار لزوم حضور حداکثری یاد کرده است. فرازهایی از سخنان رهبر انقلاب که بیانگر دلایل لزوم و چرایی حضور حداکثری مردم و مشارکت سیاسی همگانی است، به شرح زیر است: 

درست در نقطه ی مقابل خواست دشمنان، همه ی ما باید در انتخابات حضور فعالی داشته باشیم. انتخابات، آبروی ملی ماست. انتخابات، یکی از شاخص های رشد ملی ماست. انتخابات، وسیله ای برای عزت ملی است... . حضور شماست که نظام را تحکیم می‌کند، پایه های آن را مستحکم می‌نماید، آبروی ملت ایران را زیاد می کند، استقامت کشور را در مقابل دشمنی‌ها زیاد می‌کند و دشمن را از طمع ورزیدن به کشور و از فکر ضربه زدن و توسعه(ی برنامه‌اش) و فساد و فتنه منصرف می‌کند. این یک مسئله‌ی بسیار مهم است؛ پس مسئله‌ی اول، شرکت در انتخابات است.  

بنابراین: «مسئله‌ی مهم درباره ی انتخابات، حضور حداکثری است... . هرچه جمعیت بیشتر در انتخابات شرکت کند، استحکام نظام و اعتبار کشور بالاتر خواهد رفت... . بنده این عقیده را [در مورد حضور حداکثری] از قبل هم داشته‌ام و همیشه هم رویش اصرار کرده‌ام.»  

3. مشارکت و حفظ جمهوریت نظام 
حضرت امام(ره) در شکل گیری و استمرار نظام اسلامی، بر دو مؤلفه ی «اسلامیت» و «جمهوریت نظام» سخت پافشاری نمود؛ چنانچه فرمود: «ما خواستار جمهوری اسلامی هستیم. جمهوری، فرم و شکل حکومت را تشکیل می‌دهد و اسلامی، یعنی محتوای آن فرم قوانین الهی است.»  جمهوریت، یعنی شرکت همه ی مردم در انتخابات. در اندیشه ی مقام معظم رهبری نیز، بر دو عنصر جمهوریت و اسلامیت نظام تأکید شده است: «در این کشور و در این نظام، اسلام با جمهوریت همراه است. جمهوریت ما از اسلام گرفته شده و اسلام ما اجازه نمی‌دهد در این کشور مردم‌سالاری نباشد. ما نخواستیم جمهوریت را از کسی یاد بگیریم؛ اسلام این را به ما تعلیم داد و املا کرد. این ملت، متمسک به اسلام و معتقد به جمهوریت است.» 
حفظ جمهوریت نظام، تنها با مشارکت حداکثر مردم امکان پذیر است. 

4. مشارکت و استقلال کشور
حضرت امام(ره)، علت بدبختی‌ ملت ایران را دخالت قدرت‌های بزرگ می‌دانست: «ما اجازه نخواهیم داد که دولت‌هاى ابرقدرت در مقدرات مملکت ما دخالت کنند. گذشت آن زمان که این‌ها بدون چون و چرا در این امور دخالت مى‏کردند.»  رهبر معظم انقلاب نیز فرموده‌اند: «انقلاب اسلامی با ایستادگی در مقابل نظام سلطه، توانست به ملت ایران هویت و آرمان بدهد.» 

اما حفظ این حاکمیت و استقلال، نیاز به حفظ و پاسداری دارد؛ یکی از توانایی‌ها و راه های حفظ استقلال، حضور حداکثری در انتخابات است. به عبارت دیگر شرکت کنندگان در انتخابات با توجه کامل به این موضوع مهم در عرصه ی فعالیت های انتخاباتی، می‌توانند از تمامیت ارضی کشور حراست کنند و استقلال آن از بیگانگان را حفظ نمایند. حضرت امام(ره) فرمود: «مثل زمان رژیم سابق نیست. در رژیم سابق شما نمى‏توانستید و قدرت نداشتید. امروز قدرت دارید براى اینکه حفظ کنید حیثیت اسلام را و حفظ کنید مصالح کشور را و حفظ کنید استقلال خودتان را و حفظ کنید آزادى خودتان را...»  رهبر معظم انقلاب فرمود: «همه‌ی کسانی که به نظام جمهوری اسلامی و به استقلال کشور معتقدند، به آینده‌ی کشور اهمیت می‌دهند و دل شان برای منافع ملی می‌سوزد، باید در انتخابات شرکت کنند.» 

5. مشارکت و انسجام ملی
یکی از مسائل مهمی که در آموزه های دینی بدان اهمیت داده شده است، اتحاد و همبستگی است؛ چنانچه در قرآن از اتحاد به عنوان نعمت یاد و بدان تأکید شده است: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ جَميعاً وَ لاتَفَرَّقُوا؛ و همگی به ریسمان الهی چنگ زنید و از اختلاف و پراکندگی بپرهیزید.» منظور از عدم تفرق در این آیه، اجتماع مسلمانان است به گونه‌ای که فواید این اجتماع نصیب آنان گردد؛ چراکه در غیر این صورت، موجب زوال قدرت آنان و شکست‌شان خواهد شد: «وَ لاتَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ ريحُكُمْ وَاصْبِرُوا إنَّ اللهَ مَعَ الصّابِرين‏؛ و نزاع (و کشمکش) نکنید، تا سست نشوید و قدرت (و شوکت) شما از میان نرود و صبر و استقامت کنید که خداوند با استقامت‌کنندگان است.»‏

بی تردید یکی از ابزار مهم ایجاد همبستگی و انسجام ملی، انتخابات حداکثری است. انتخابات حداکثری است که زمینه ی وفاق و وحدت ملی را فراهم می‌نماید؛ چنانچه مردم با همبستگی انقلاب را به وجود آوردند. بر این اساس ایجاد و استمرار آن نیز، منوط به حضور حداکثری مردم در انتخابات است. مقام معظم رهبری(مدظله) فرمودند:

انتخابات، یکی از میدان‌های مهم همبستگی است... . مهم این است که مردم در این میدان گزینش، همبستگی خود را نشان دهند. ملت ایران این فرصت گزینش را تا قبل از انقلاب اسلامی در هیچ دوره‌ ای نداشت. انقلاب اسلامی است که این فرصت را در اختیار ملت ایران گذاشته است.  

6. مشارکت و عزت مندی ملت
یکی از شاخصه های مهم جامعه ی دینی، عزت مندی و عزت افزایی است. عزت مندی در خداباوری و بهره گیری از آموزه های دینی شکل می‌گیرد: «وَ لِلّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنينَ وَلكِنَّ الْمُنافِقينَ لايَعْلَمُون‏؛  عزت از آنِ خدا و از آنِ پیامبر او و از آنِ مؤمنان است، لکن منافقان نمى‏دانند.» امام صادق«علیه السلام» فرمود: «إنَّ‏ اللهَ‏ فَوَّضَ‏ إلَى‏ الْمُؤْمِنِ‏ أُمُورَهُ‏ كُلَّها وَ لَمْ‏ يُفَوِّضْ‏ إلَيْهِ‏ أَنْ‏ يَكُونَ‏ ذَليلاً أَما تَسْمَعُ اللهَ عَزَّوَجَلَّ يَقُولُ‏ وَ لِلّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنينَ؛  خداوند اختیار همه‌ی کارها را به مؤمن داده، اما این اختیار را به او نداده است که ذلیل باشد. مگر نشنیده ای که خدای تعالی می‌فرماید، عزت از آن خدا و رسولش و مؤمنین است.»

یکی از عوامل مهم شکل گیری و استمرار عزت مندی در سطح داخل و خارج کشور، حضور همه جانبه ی مردم در عرصه ی انتخابات و مشارکت سیاسی است؛ زیرا جامعه‌ای عزت مند است که از پشتوانه و سرمایه ی اجتماعی بیشتر برخوردار باشد و همه ی مردم در صحنه های سیاسی و اجتماعی حضور داشته باشند. مقام معظم رهبری می‌فرماید:  «این که بنده اصرار می‌کنم همه در انتخابات شرکت کنند، برای این است که انتخابات وقتی همگانی شد و وقتی همه شرکت کردند، کشور عزّت پیدا می‌کند، نظام جمهوری اسلامی عزت پیدا می‌کند»  در جایی دیگر فرمودند: «امروز در دنیا، عزت و عظمت ملت ایران ـ که دشمن هم به آن اقرار می‌کند ـ به برکت همین انقلاب و این حضور مردمی است و ملت ایران، این را از دست نخواهند داد.»  «آحاد ملت عظیم الشأن ایران اسلامی، به خوبی آگاهند که حضور آنان با این روحیه ی ایمانی در صحنه های اساسی و حیاتی کشور، اسلام، انقلاب، عزت، شرف و آبروی ملت ما را در دنیا حفظ کرده است.»  «ملت هوشیار ایران، درست در نقطه ی مقابل خواست دشمن، فعال، پرشور و شعور و همراه با درک و آگاهی کامل، در پای صندوق های رأی حضور خواهد یافت؛ چراکه انتخابات آبروی ملی، وسیله ای برای افزایش عزت ملی و از جمله شاخص های رشد ملی است.» 

7. مشارکت و امنیت
مقام معظم رهبری در خصوص ارتباط میان انتخابات و امنیت ملی فرمود:
مردم عزیز ما باید بدانند که حضور آنها در عرصه‌های مختلف، تعیین‌کننده است. تعیین‌کننده‌ی چه؟ تعیین‌کننده‌ی امنیّت ملّی. اگر مردم در صحنه حضور داشته باشند، کشور در امنیّت باقی خواهد ماند. اینکه شما می‌بینید دشمن های پُررو، وقیح و گردن‌کلفت در مقابل جمهوری اسلامی از هر عمل سختی اجتناب می‌کنند، به‌خاطر حضور مردم است؛ می‌ترسند.

 
رهبر فرزانه فرمود: «حضور در انتخابات، یکی از مستحکم ترین وسیله هایی است که این ملت می‌تواند آن را مثل یک زره پولادین در مقابل خود و در مقابل حمله ی دشمنان و سوء نیت و بددلی مستکبران و دخالت کنندگان نگه دارد. 

بنابراین: «آنچه بیش از توان دفاعی و قدرت دیپلماسی زمینه‌ساز اقتدار کشور است، خودِ مردم و هوشیاری و پُرانگیزه و سرپا بودن آن هاست و مظهر این حضور و اقتدار، از همه مهم تر در انتخابات است.»  " برگزاری پرشور انتخابات و حضور همگانی مردم در پای صندوق‌های رأی، تضمین کننده ی امنیت کشور خواهد بود؛ زیرا دشمنان از پشتوانه ی مردمی نظام، بیش از امکانات تسلیحاتی آن هراس دارند. ... ملت عزیز ما در همه‌ی نقاط کشور این را بدانند که حضور گسترده‌ی آنها در پای صندوق رأی، در آینده‌ی کشور تأثیر دارد، در امنیت، در استقلال." 

8. مشارکت و مردم سالاری دینی
رهبر معظم انقلاب همواره بر اهمیت رأی و نظر مردم پافشاری داشته‌ و فرموده‌اند: «هیچ‌کس در نظام اسلامی نباید مردم، رأی مردم و خواست مردم را انکار کند... . بدون آرای مردم، بدون حضور مردم و بدون تحقّق خواست مردم، خیمه ی نظام اسلامی سرِ پا نمی‌شود و نمی‌ماند.»  ایشان در جای دیگر فرمودند: «مردم‌سالاری دینی یا مردم‌سالاری اسلامی، یک اندیشه‌ی نو و یک تجربه‌ی نو برای بشریّت بود که به‌وسیله‌ی نظام جمهوری اسلامی و امام بزرگوار عرضه شد.» 

استمرار و نهادینه سازی مردم‌سالاری، نیاز به راهکار دارد و از مهم ترین راهکار آن، حضور مردم در انتخابات است؛ زیرا مـردم رکن مهم نظام هستند و در شـکـل‌گـیـرى و استقرار جمهورى اسلامى و استمرار آن نقش بسیار مؤثرى دارند؛ از این رو حضرت امـام(ره)، هـمـواره بـر نـقش اثرگذار و تاریخ ساز مردم در نظام اسلامى تأکید داشت و در وصـیـت نـامـه ی سـیـاسـى الهـى خـویـش، آنـان را بـه حـضـور فـعـال، قوى و هوشیارانه در انتخابات هاى مختلف و شناخت توطئه‌ها دعوت کرد تا مردم سالارى دینى نظام خدشه ناپذیر بماند.  بر این اساس است که امروزه جمهوری اسلامی از کشورهایی است که بیشترین انتخابات را دارد و این، همان استمرار مردم‌سالاری دینی است که با حضور حداکثری نمود پیدا می‌کند. مقام معظم رهبری فرمود: 

انتخابات، مظهر اراده‌ی ملی است؛ نماد مردم‌سالاری اسلامی است. ما که مسئله‌ی مردم‌سالاری اسلامی را در مقابل دموکراسیِ لیبرال غربی مطرح کردیم، مظهر مردم‌سالاری اسلامی همین حضور مردم در انتخابات است.  انتخابات جلوه‏ی بسیار زیبا و جذاب مشارکت عمومی است...  که دنیا حسرت آن را می‌برند... خیلی از آنها حسرت این آزادی و این مردم‌سالاری را که در این جا هست می‌برند. 

فهرست منابع
    قرآن کریم
1.    خمینی، روح‌الله؛ صحیفه‌ی امام‏؛ تهران‏: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره)، چاپ چهارم، ‏1386ش.
2.    شریف الرضی، محمد بن حسین؛‏ نهج البلاغة؛ محقق / مصحح: صالح، صبحی؛ قم‏: هجرت‏، چاپ اول، 1414ق‏.
3.    شیخ حر عاملى، محمد بن حسن؛ وسائل الشیعة؛ محقق / مصحح: مؤسسة آل‌البیت‏، قم‏: مؤسسة آل‌البیت،‏ چاپ اول، ‏1409ق‏. 
4.    طباطبایى، محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات‏، چاپ دوم،1390ق.
5.    مکارم شیرازى، ناصر؛ تفسیر نمونه؛ تهران: دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم، 1371ش‏.
6.    https://farsi.khamenei.ir
7.    www.shora-gc.ir/fa/news
8.    http://pajuhesh.irc.ir/product/book/show.text/id
9.    http://rahtoosheh.dte.ir